طرح توجیهی چیست و چرا باید آن را تهیه کنیم؟

طرح توجیهی چیست و چرا باید آن را تهیه کنیم؟ اگر تا به حال یک ایده کسب و کار را روی دستمال کاغذی با چند کار که باید انجام دهید یادداشت کرده اید، یک طرح توجیهی نوشته اید – یا حداقل اجزای بسیار اساسی آن را روی صفحه آورده اید.

منشا ایجاد طرح های تجاری رسمی مبهم است. اما مطمئناً آن ها به قرن ها پیش باز می گردند و وقتی در نظر بگیرید که 20 درصد از کسب و کارهای جدید در سال اول شکست می خورند و نیمی از آن ها در عرض 5 سال ورشکسته می شوند، اهمیت برنامه ریزی و تحقیق کامل باید واضح باشد.

طرح توجیهی چیست و چرا باید آن را تهیه کنیم؟

اما طرح توجیهی چیست؟ و برای حرکت از یک سری ایده به یک طرح توجیهی چه چیزی لازم است؟ در اینجا ما به این سوال پاسخ می‌دهیم و توضیح می‌دهیم که چرا به داشتن یک طرح توجیهی موفق نیاز داریم.

طرح توجیهی یک نقشه راه استراتژیک برای هر کسب و کار جدید یا در حال رشد ارائه می کند. هر کارآفرینی که ایده ای عالی برای یک کسب و کار دارد، باید تحقیقات بازار انجام دهد، رقبای خود را تجزیه و تحلیل کند، ایده خود را با صحبت با مشتریان بالقوه تایید کند و ارزش پیشنهادی منحصر به فرد خود را تعریف کند.

طرح توجیهی فرصتی را که برای شرکت خود می بینید به تصویر می کشد: محصول یا خدمات و مدل کسب و کار شما و بازار هدفی را که به آن خدمت خواهید کرد را توصیف می کند.

همچنین شامل جزئیاتی در مورد نحوه اجرای طرح خود می شود: نحوه قیمت گذاری و بازاریابی، راه حل و پیش بینی های مالی شما.

دلایل نوشتن طرح توجیهی (بیزینس پلن)

اگر از خود می‌پرسید: «آیا واقعاً نیاز به نوشتن یک طرح توجیهی  دارم؟» این واقعیت را در نظر بگیرید:

شرکت هایی که متعهد به برنامه ریزی هستند 30 درصد سریع تر از آن هایی که این کار را نمی کنند رشد می کنند.

ایجاد یک طرح توجیهی (بیزینس پلن) برای کسب و کارها در هر اندازه یا مرحله ای بسیار مهم است. این به شما کمک می کند تا یک کسب و کار فعال ایجاد کنید و از عواقبی که می تواند قبل از شروع، شما را متوقف کند، اجتناب کنید.

اگر قصد دارید از طریق تسهیلات بانکی یا جذب سرمایه از طریق شرکت های سرمایه گذار برای کسب و کار خود سرمایه جمع کنید، هیچ یک از آن ها بدون دیدن طرح توجیهی شما اقدام به مشارکت نمی کنند. شرکت‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر ممکن است درخواست کنند یا نخواهند، اما همچنان باید طرح توجیهی کاملی انجام دهید تا زمینه‌ای ایجاد کنید که آن ها را به سرمایه‌گذاری وادار کند.

اما این چیزی بیش از ابزاری برای تامین مالی کسب و کار شماست. طرح توجیهی (بیزینس پلن) همچنین نقشه راه شما برای شناسایی و رسیدگی به خطرات احتمالی است. این یک سند یکبار مصرف نیست. طرح توجیهی شما یک راهنمای زنده برای اطمینان از ادامه مسیر کسب و کار شما است.

آنچه تحقیقات در مورد داشتن طرح توجیهی (بیزینس پلن) نشان می دهد

مطالعات متعدد نشان داده است که برنامه ریزی عملکرد کسب و کار را بهبود می بخشد:

71 درصد از شرکت هایی که به سرعت در حال رشد هستند، برنامه های تجاری دارند که شامل بودجه، اهداف فروش و استراتژی های بازاریابی و فروش است.

شرکت هایی که ارزش پیشنهادی خود را به وضوح تعریف می کنند، موفق تر از شرکت هایی هستند که نمی توانند.

شرکت‌ها یا استارت‌آپ‌های دارای طرح توجیهی (بیزینس پلن) نسبت به شرکت‌هایی که طرح کسب‌وکار ندارند، شانس بیش تری برای دریافت بودجه دارند.

شروع فرآیند برنامه ریزی تجاری قبل از سرمایه گذاری در بازاریابی، احتمال شکست کسب و کار را کاهش می دهد.

فرآیند برنامه ریزی به طور قابل توجهی بر رشد کسب و کار برای شرکت های موجود و استارت آپ ها تأثیر می گذارد.

چه زمانی باید یک طرح توجیهی بنویسید؟

هیچ دو طرح توجیهی شبیه هم نیستند. با این حال، سؤالات مشابهی برای هر کسی که در نظر دارد طرحی بنویسد برای پاسخگویی وجود دارد. یک سوال اساسی اما مهم این است که از چه زمانی شروع به نوشتن کنیم.

مطالعه هاروارد بیزینس ریویو نشان داد که زمان ایده آل برای نوشتن طرح توجیهی بین 6 تا 12 ماه پس از تصمیم گیری برای شروع یک کسب و کار است.

اما واقعیت می تواند ظریف تر باشد – این بستگی به مرحله ای دارد که یک کسب و کار در آن قرار دارد، یا نوع طرح توجیهی در حال نوشتن.

زمان های ایده آل برای نوشتن طرح توجیهی عبارتند از:

وقتی ایده ای برای کسب و کار دارید

زمانی که در حال راه اندازی یک کسب و کار هستید

وقتی برای خرید (یا فروش) آماده می شوید

زمانی که در تلاش برای دریافت بودجه هستید

وقتی شرایط کسب و کار تغییر می کند

زمانی که در حال رشد یا گسترش کسب و کار خود هستید

هر چند وقت یکبار باید طرح توجیهی خود را به روز کنید؟

همانطور که اغلب اتفاق می‌افتد، هر چند وقت یک‌بار یک طرح توجیهی (بیزینس پلن) باید به‌روزرسانی شود و این به شرایط شما بستگی دارد.

طرح توجیهی یک تکلیف خانه نیست که باید آن را کامل کرد و فراموش کرد. در عین حال، هیچ کس نمی خواهد آنقدر در جزئیات غرق شود که اهداف روزانه را از دست بدهد.

اما باید فرصت‌ها و تهدیدهای جدیدی را که صاحب کسب‌ وکار مطرح می‌کند، پوشش دهد و بازخوردهایی را که از مشتریان دریافت می‌کنند، در بر بگیرد. بنابراین نمی تواند یک سند ثابت باشد.

برای یک کارآفرین در مرحله ایده‌پردازی، نوشتن و بررسی مجدد طرح کسب‌ وکار به آن ها کمک می‌کند تا بفهمند که آیا می‌توانند آن ایده را به یک تجارت سودآور تبدیل کنند یا خیر و برای صاحبان کسب‌ وکارهای در حال اجرا، به‌روزرسانی طرح توجیهی (یا بازنویسی آن) به آن‌ها کمک می‌کند تا به تغییرات بازار واکنش نشان دهند که در غیر این صورت برای آن ها آماده نبودند.

همچنین به آن ها امکان می دهد پیش بینی ها و بودجه خود را با نتایج مالی واقعی مقایسه کنند. این فرآیند ارزشمند در جایی ظاهر می‌شود که یک کسب ‌وکار ممکن است عملکرد بهتری از انتظارات داشته باشد و عملکرد ضعیف ممکن است نیاز به تغییر سریع استراتژی داشته باشد. فرآیند برنامه ریزی و داشتن طرح توجیهی چیزی است که این بینش ها را آشکار می کند.

طرح توجیهی شما چقدر باید باشد؟

فکر کردن در مورد یک طرح توجیهی به طور دقیق از نظر طول صفحه می تواند خطر نادیده گرفتن عوامل مهم تری مانند سطح جزئیات یا وضوح طرح را به همراه داشته باشد.

تمام طرح توجیهی شامل مطالب نوشتاری نیست، جداول مالی، نمودارها و تصاویر محصول نیز وجود دارد. اما چند قانون کلی وجود دارد که باید در مورد طول طرح توجیهی (بیزینس پلن) در نظر گرفت:

مطالعه طرح توجیهی شما نباید بیش از 15 دقیقه طول بکشد.

طرح های تجاری برای استفاده داخلی (نه برای وام بانکی یا سرمایه گذاری خارجی) می تواند از 5 تا 10 صفحه کوتاه باشد. یک تمرین خوب این است که برنامه کسب و کار خود را مطابق با انتظارات مخاطبان بنویسید.

اگر به دنبال تسهیلات بانکی هستید و یا می خواهید برای اخذ جواز تولید و یا دریافت زمین صنعتی، کشاورزی طرح توجیهی تهیه کنید، طرح شما باید با سبک رسمی و حرفه‌ای که مورد انتظار ارگان مربوطه است مطابقت داشته باشد. اما اگر آن را برای ذینفعان تیم خود می نویسید، کوتاه تر و غیر رسمی تر (حتی فقط چند صفحه) می تواند راه بهتری باشد.

طول طرح توجیهی شما ممکن است به مرحله ای که کسب و کار شما در آن است نیز بستگی داشته باشد.

به عنوان مثال، یک طرح توجیهی راه اندازی تقریباً به اندازه برنامه ای که برای یک شرکت تاسیس شده نوشته شده است، اطلاعات مالی زیادی برای گنجاندن ندارد.

چه اطلاعاتی در طرح توجیهی (بیزینس پلن) گنجانده شده است؟

محتوای طرح توجیهی بسته به صنعتی که کسب و کار در آن قرار دارد متفاوت خواهد بود. از این گذشته، شخصی که یک رستوران جدید باز می کند، مشتریان، نیازهای موجودی و تاکتیک های بازاریابی متفاوتی نسبت به کسی که یک دستگاه پزشکی جدید را به بازار می آورد، در نظر دارد.

اما برخی از عناصر رایج وجود دارد که اکثر طرح های تجاری شامل موارد زیر هستند:

خلاصه اجرایی: مروری بر عملیات، استراتژی و اهداف کسب و کار. خلاصه اجرایی باید در آخر نوشته شود، علیرغم اینکه اولین چیزی است که هر کسی می خواند.

محصولات و خدمات: شرح راه حلی که یک کسب و کار در حال ارائه به بازار است، با تاکید بر اینکه چگونه مشکلی را که مشتریان با آن روبرو هستند حل می کند.

تجزیه و تحلیل بازار: بررسی ویژگی های جمعیت شناختی و روانشناختی مشتریان احتمالی که منجر به نمایه یک مشتری ایده آل برای کسب و کار می شود.

تجزیه و تحلیل رقابتی: مستندسازی رقبایی که یک کسب و کار در بازار با آن روبرو خواهد شد و نقاط قوت و ضعف آن ها نسبت به آن رقبا.

طرح بازاریابی و فروش: خلاصه کردن تاکتیک های یک کسب و کار برای موقعیت مطلوب محصول یا خدمات خود در بازار، جذب مشتری و ایجاد درآمد.

برنامه عملیاتی: جزئیات الزامات برای اجرای روزمره کسب و کار، از جمله نیازهای کارکنان، تجهیزات، موجودی و امکانات.

ساختار سازمانی و مدیریتی: فهرستی از بخش ها و تفکیک موقعیت کسب و کار، و همچنین شرح سوابق و صلاحیت های تیم رهبری.

نقاط عطف کلیدی: تعیین تاریخ‌های کلیدی که پیش‌بینی می‌شود یک کسب‌وکار به نقاط عطف خاصی مانند درآمد، سربه سر یا اهداف جذب مشتری برسد.

برنامه مالی: ترازنامه، پیش‌بینی جریان نقدی، و پیش‌بینی فروش و هزینه با پیش‌بینی‌های مالی آینده ‌نگر، فهرست ‌بندی مفروضات و ریسک‌های بالقوه‌ای که می‌تواند بر صحت طرح تأثیر بگذارد.

ضمیمه: تمام اطلاعات پشتیبان که در بخش های خاصی از طرح توجیهی، مانند داده ها و نمودارها، قرار نمی گیرند.

انواع مختلف طرح توجیهی (بیزینس پلن)

طرح توجیهی یک سند یکسان نیست. راه‌های متعددی برای ایجاد یک طرح توجیهی مؤثر وجود دارد که متناسب با نیازهای کارآفرینان یا صاحبان مشاغل معتبر باشد.

در اینجا چند مورد از رایج ترین انواع طرح توجیهی برای مشاغل کوچک آورده شده است:

طرح توجیهی: یک طرح کسب و کار جامع و کامل شامل تشریح محصول-خدمت، مطالعه بازار، مزایا و برنامه زمان بندی تولید و همچنین تجزیه و تحلیل جامع و کامل از هزینه های ثابت و جاری پروژه، مدل درآمدی و کسب شاخص های مالی نظیر میزان بازگشت سرمایه، نقطه سر به سر پروژه، جریان نقدینگی، تحلیل حساسیت، نرخ بازدهی پروژه و غیره.

طرح یک صفحه ای: تشریح مهم ترین اطلاعات در مورد یک کسب و کار در یک طرح یک صفحه ای سازگار که شامل خلاصه ای از ایده و میزان سرمایه گذاری پروژه است.

برنامه رشد: یک برنامه مدیریت کسب و کار مستمر که تضمین می کند تاکتیک ها و استراتژی های کسب و کار با افزایش مقیاس کسب و کار هماهنگ هستند.

طرح توجیهی در مقابل مدل کسب و کار

اگر یک طرح توجیهی تاکتیک‌هایی را که یک کارآفرین برای موفقیت در بازار استفاده می‌کند، توصیف کند، مدل کسب‌وکار نشان‌دهنده چگونگی کسب درآمد آنهاست. تفاوت ممکن است ظریف به نظر برسد، اما مهم است.

یک طرح توجیهی را به عنوان نقشه راه نحوه بهره برداری از فرصت های بازار و رسیدن به وضعیت رشد پایدار در نظر بگیرید. در مقابل، مدل کسب‌وکار چگونگی عملکرد یک کسب‌وکار و ظاهر آن را پس از رسیدن به آن مرحله رشد نشان می‌دهد.

حرکت از ایده به طرح توجیهی

اکنون که متوجه شدید طرح توجیهی چیست، قدم بعدی این است که شروع به نوشتن طرح توجیهی خود کنید. برای دانلود فرمت کامل طرح توجیهی می توانید از این لینک استفاده کنید.

بهترین راه برای شروع، مرور نمونه ها و دانلود قالب طرح توجیهی است. این منابع به شما راهنمایی و الهام می‌دهد تا به شما در نوشتن طرح توجیهی (بیزینس پلن) کمک کند.

توصیه می کنیم با یک طرح ساده یک صفحه ای شروع کنید. فرآیند برنامه ریزی را ساده می کند. این به شما کمک می کند تا ایده های خود را سازماندهی کنید. با این حال، اگر یک صفحه با نیازهای شما مطابقت نداشته باشد، الگوهای عالی دیگر زیادی وجود دارد که شما را در مسیر نوشتن یک طرح توجیهی مفید قرار می دهد.