شکی نیست که راه اندازی یک کسب و کار کار سختی است. اما همچنین فوق العاده با ارزش است. و یکی از مهم ترین کارهایی که می توانید برای افزایش شانس موفقیت خود انجام دهید، داشتن یک طرح توجیهی است.
طرح توجیهی یک سند اساسی است که برای هر شرکتی، صرف نظر از اندازه و سن، ضروری است. از جذب سرمایه گذاران بالقوه گرفته تا حفظ کسب و کارتان در مسیر، یک طرح توجیهی به شما کمک می کند به نقاط عطف مهم دست پیدا کنید و در مسیر درست رشد کنید.
طرح توجیهی فقط سندی نیست که یک بار هنگام راه اندازی کسب و کار خود تهیه کنید. این یک راهنمای زنده و نفس گیر برای کسب و کارهای موجود است – که صاحبان کسب و کار باید مرتباً از آن بازدید و به روز کنند.
متأسفانه، نوشتن یک طرح توجیهی اغلب برای کارآفرینان بالقوه یک کار دلهره آور است. بنابراین، آیا واقعاً به یک طرح توجیهی نیاز دارید؟ آیا واقعا ارزش سرمایه گذاری زمان و منابع را دارد؟ آیا نمی‌توانید از کل فرآیند برنامه‌ریزی بگذرید؟!
اینجا همه دلایلی وجود دارد که چرا به یک طرح تجاری نیاز دارید.
1- ثابت شده است که برنامه ریزی تجاری به شما کمک می کند تا 30 درصد سریعتر رشد کنید
نوشتن یک طرح توجیهی، صرفاً پیش‌بینی دقیق آینده شرکت شما نیست، بلکه فرآیندی است که اهمیت بسیاری دارد. تدوین و بازبینی منظم این برنامه به شما کمک می‌کند تا مسیر روشنی برای دستیابی به اهداف و موفقیت ترسیم کنید.
نیازی نیست تنها به گفته ما اکتفا کنید؛ مطالعات نشان داده‌اند که شرکت‌هایی که به طور منظم برنامه‌ریزی می‌کنند و نتایج خود را ارزیابی می‌نمایند، 30 درصد سریعتر رشد می‌کنند. علاوه بر رشد سریعتر، تحقیقات نشان می‌دهد که این شرکت‌ها عملکرد بهتری نیز دارند. آن‌ها کمتر دچار بحران‌های مالی یا شکست‌های ناگهانی می‌شوند که بقای کسب وکارشان را به خطر می‌اندازد.
2- طرح توجیهی بخشی ضروری از فرآیند تامین مالی است
یکی از مهم‌ترین دلایل داشتن یک طرح توجیهی این است که فرایند جذب سرمایه برای کسب‌وکارتان را آسان‌تر می‌کند. بدون یک طرح توجیهی، دشوار است بدانید چه مقدار سرمایه نیاز دارید، چگونه این سرمایه را پس از جذب هزینه خواهید کرد و بودجه شما چه میزان باید باشد.
سرمایه‌گذاران می‌خواهند مطمئن شوند که شما یک برنامه محکم دارید، کسب وکارتان در مسیر درستی قرار دارد و پتانسیل بلند مدتی برای موفقیت در آن وجود دارد.
طرح توجیهی نشان می‌دهد که کسب وکار شما جدی است و برای رسیدن به موفقیت، گام‌های مشخص و دقیقی تعریف کرده‌اید. همچنین نشان می‌دهد که شما توانایی لازم برای تبدیل این چشم‌انداز به واقعیت را دارید.
سرمایه‌گذاران، شرکا و اعتباردهندگان نیاز دارند پیش‌بینی‌های مالی دقیقی از کسب وکار شما ببینند؛ پیش‌بینی هایی که نشان دهند چگونه قصد دارید رشد کنید و سرمایه آن‌ها را به چه شکلی هزینه خواهید کرد.
3- داشتن یک طرح تجاری ریسک شما را به حداقل می رساند
هنگامی که تازه کسب‌وکار خود را راه‌اندازی می‌کنید، موارد زیادی وجود دارد که هنوز نمی‌دانید—از شناخت دقیق مشتریان و رقبا گرفته تا نحوه مدیریت امور عملیاتی.
به عنوان صاحب کسب وکار، بخشی از این عدم قطعیت را هنگام شروع پذیرفته‌اید، اما می‌توانید اقدامات موثری برای کاهش ریسک‌های خود انجام دهید. یکی از بهترین راه‌ها، تدوین و بازبینی منظم طرح توجیهی است. این کار به شما امکان می‌دهد نقاط ضعف، شکاف‌ها و فرضیات نادرست خود را شناسایی کرده و برنامه‌های جایگزین مناسبی تدوین کنید.
طرح توجیهی ابزاری است که نه‌تنها به تعریف بودجه‌ها و تعیین اهداف درآمدی کمک می‌کند، بلکه در مواقعی که از اهداف خود عقب هستید، امکان بازنگری سریع در برنامه‌های هزینه‌ای و ایجاد بودجه های واقع بینانه‌تر را فراهم می‌سازد. این رویکرد تضمین می‌کند که کسب وکارتان در مسیر درست باقی بماند و رشد پایداری داشته باشد.
4- یک نقشه راه برای دستیابی به نقاط عطف مهم تهیه می کند
طرح توجیهی را می‌توان به نقشه راهی تشبیه کرد که مسیر رشد و موفقیت کسب و کار شما را مشخص می‌کند. این ابزار به شما کمک می‌کند اهداف خود را تعریف کنید، پیشرفت تان را بسنجید و به دستاوردهای کلیدی دست یابید.
برای اینکه طرح توجیهی شما نقش مؤثری ایفا کند، باید در ابتدا اهداف کوتاه مدت و بلندمدت خود را به وضوح تعیین کنید. سپس، مراحل و اقدامات لازم برای دستیابی به این اهداف را مشخص کنید. این فرآیند به شما امکان می‌دهد پیشرفت خود را به‌طور مستمر ارزیابی کنید و در صورت نیاز، تغییرات لازم را اعمال کنید تا در مسیر درست باقی بمانید و از انحرافات پرهزینه جلوگیری کنید.
یکی از دلایل اصلی شکست بسیاری از کسب و کارهای جدید، برنامه‌ریزی ضعیف است. اگر این ضعف با نبود انعطاف پذیری همراه باشد، نتیجه آن به‌سادگی می‌تواند به شکست منجر شود.
البته برنامه ریزی تنها مختص استارتاپ ها نیست. کسب و کارهای باتجربه نیز با بازبینی منظم طرح کسب و کار خود می‌توانند از مزایای قابل توجهی بهره‌مند شوند. این بازنگری به آن‌ها کمک می‌کند حتی در مواجهه با تغییرات سریع و غیرمنتظره بازار جهانی، که در سال‌های اخیر نمونه های متعددی از آن را دیده‌ایم، همچنان در مسیر موفقیت باقی بمانند.
5- یک بیزینس پلن به شما کمک می کند بفهمید که آیا ایده شما می تواند تبدیل به یک تجارت شود یا خیر
برای تبدیل ایده خود به واقعیت، ابتدا باید به طور دقیق امکان سنجی کسب و کارتان را انجام دهید.
موارد کلیدی که باید ارزیابی کنید عبارت اند از:
آیا بازاری برای محصول یا خدمات شما وجود دارد؟
مخاطبان هدف شما چه کسانی هستند؟
چگونه می‌توانید در رقابت با دیگران مزیت رقابتی ایجاد کنید؟
آیا کسب و کار شما توانایی سودآوری و پایداری مالی دارد؟
تهیه یک طرح توجیهی به شما این امکان را می‌دهد که با نگاهی دقیق و بی‌طرفانه به ایده خود بنگرید. این رویکرد نه تنها تصمیم گیری های دشوار را در آینده آسان‌تر می‌کند، بلکه به شما کمک می‌کند ریسک ها و فرصت ها را از همان ابتدا شناسایی کنید و زمان کافی برای تدوین استراتژی های مناسب داشته باشید.
در نهایت، طرح کسب و کار ابزاری ضروری است که به شما کمک می‌کند جزئیات مالی کسب و کارتان را شفاف کنید و اطمینان یابید که می‌توانید کسب و کارتان را به صورت پایدار و موفق در بلند مدت اداره کنید.
6- با اطمینان تصمیمات بزرگی در مورد هزینه ها می گیرید
با رشد کسب و کارتان، باید تصمیمات مهمی بگیرید؛ از جمله اینکه چه زمانی کارکنان جدید استخدام کنید، چه زمانی به مکان جدیدی گسترش دهید یا آیا می‌توانید از پس خریدهای بزرگ بربیایید.
این تصمیمات همواره با هزینه های قابل توجهی همراه هستند. اگر به طور منظم پیش بینی هایی که در طرح کسب و کارتان مشخص کرده‌اید را بررسی کنید، اطلاعات دقیق‌تر و بهتری برای اتخاذ این تصمیمات در اختیار خواهید داشت.
۷- احتمال اینکه زودتر چالش‌های مهم جریان نقدی را متوجه شوید، بیش تر است
در کنار تصمیم‌گیری‌های مهم مالی، درک و مدیریت جریان نقدی کسب‌وکارتان نیز اهمیت بسیاری دارد. صورت جریان نقدی یکی از سه صورت مالی اصلی است که در طرح کسب‌وکارتان تهیه می‌کنید (دو مورد دیگر ترازنامه و صورت سود و زیان هستند).
بازبینی منظم صورت جریان نقدی، به‌عنوان بخشی از بررسی دوره‌ای طرح کسب‌وکارتان، به شما کمک می‌کند تا چالش‌های احتمالی در جریان نقدی را زودتر شناسایی کنید. این رویکرد به شما امکان می‌دهد اقدامات لازم را به‌موقع انجام دهید و از بروز بحران نقدینگی که ممکن است توانایی پرداخت بدهی‌هایتان را به خطر بیندازد، جلوگیری کنید.
8- رقبا را بهتر می شناسید
رقبا یکی از عوامل مهمی هستند که باید در هنگام شروع کسب و کار به آن‌ها توجه کنید. خوشبختانه، تحقیقات رقابتی بخش جدایی ناپذیر از نوشتن طرح کسب و کار است. این فرایند شما را ترغیب می‌کند تا سوالاتی مانند این‌ها را مطرح کنید:
رقبای شما در چه زمینه‌هایی موفق عمل کرده‌اند؟ در چه زمینه‌هایی ضعیف عمل کرده‌اند؟
شما چه کارهایی می‌توانید انجام دهید تا خود را متمایز کنید؟
چه نکاتی می‌توانید از رقبای خود بیاموزید؟
چگونه می‌توانید کسب‌وکارتان را برجسته کنید؟
در چه زمینه‌های کلیدی کسب‌وکاری می‌توانید رقبا را شکست دهید؟
چگونه می‌توانید بازار هدف خود را شناسایی کنید؟
یافتن پاسخ به این سوالات به شما کمک می‌کند تا موقعیت استراتژیک بازار خود را تثبیت کرده و راه هایی برای تمایز خود پیدا کنید. همچنین، این کار به سرمایه‌گذاران احتمالی نشان می‌دهد که شما تحقیقات لازم را انجام داده‌اید و درک دقیقی از نحوه رقابت در بازار دارید.
9- نیازهای مالی و مدل های درآمدی را تعیین می کند
یکی از جنبه‌های حیاتی در راه اندازی کسب و کار، درک دقیق هزینه ها و نحوه تولید درآمد برای پوشش آن‌هاست. تدوین یک طرح توجیهی به شما این امکان را می‌دهد که این فرآیند را به طور مؤثر انجام دهید و نیازهای مالی مستمر برای حفظ کسب و کار را نیز شفاف کنید.
بدون طرح توجیهی مشخص، ارزیابی اینکه آیا ایده‌تان قادر به تولید درآمد خواهد بود یا نه، کار دشواری است. با توضیح دقیق نحوه درآمدزایی، می‌توانید قابلیت سودآوری و امکان گسترش کسب و کارتان را به‌درستی سنجش کنید.
درک این موضوع در مراحل ابتدایی به شما کمک می‌کند تا از ریسک‌های غیرضروری اجتناب کرده و با اعتماد به نفس بیش تری کسب و کار خود را آغاز کنید، به طوری که از همان ابتدا احتمال موفقیت آن افزایش یابد.
10- به شما کمک می کند تا فعالیت های بازاریابی خود را هدفمند کنید
طرح توجیهی ابزاری بسیار مؤثر برای مستندسازی برنامه بازاریابی شماست. این کار تضمین می‌کند که تمامی فعالیت‌های بازاریابی با اهداف کلی کسب‌وکار هم راستا بوده و در راستای رشد آن قرار دارند. به هرحال، هیچ کسب و کاری بدون مشتری قادر به رشد نیست و برای جذب این مشتریان به یک استراتژی مشخص نیاز دارید.
طرح توجیهی شما باید شامل اطلاعاتی درباره بازار هدف، استراتژی بازاریابی و بودجه بازاریابی باشد. جزئیاتی مانند نحوه جذب و نگهداری مشتریان، شیوه جلب سرنخ‌های جدید و چگونگی عملکرد قیف بازاریابی دیجیتال را باید به طور واضح توضیح دهید.
داشتن یک برنامه بازاریابی مستند به شما این امکان را می‌دهد که فرآیند های کسب و کار خود را خودکار کنید، همواره در مسیر درست باقی بمانید و از بودجه بازاریابی خود به بهترین شکل ممکن استفاده کنید.
11- دیدگاه شما را روشن می کند و اطمینان می دهد که همه چیز بررسی شده
برای ایجاد یک کسب‌وکار موفق، به یک چشم‌انداز روشن و برنامه‌ای مشخص برای دستیابی به آن نیاز دارید. این برنامه در طرح توجیهی شما به‌وضوح بیان می‌شود، جایی که بیانیه ماموریت کسب‌وکار، هدف اصلی کسب‌وکار شما را تعریف کرده و برنامه نیروی انسانی، نقش‌ها و مسئولیت‌های کارکنان فعلی و آینده را تعیین می‌کند. این دو بخش به‌طور مشترک چشم‌انداز بلندمدتی که در نظر دارید را مشخص می‌کنند و می‌گویند چه افرادی برای رسیدن به آن نیاز است.
علاوه بر این، طرح توجیهی ابزاری عالی برای هماهنگ کردن تیم شماست. با بازبینی‌های منظم طرح، می‌توانید به‌راحتی همه اعضای تیم را به یک هدف مشترک برسانید و نیروی کار خود را به سمت کارهایی هدایت کنید که واقعاً در پیشبرد اهداف کسب‌وکار مؤثر و نتیجه‌بخش باشند.
12- به شما کمک می کند وضعیت فعلی خود را ارزیابی و پیش بینی های واقع بینانه داشته باشید
طرح توجیهی به شما کمک می‌کند تا وضعیت فعلی کسب‌وکارتان را ارزیابی کرده و پیش‌بینی‌های واقع‌بینانه‌ای برای آینده داشته باشید.
این مرحله برای رشد کسب‌وکار شما حیاتی است و اغلب نادیده گرفته می‌شود. زمانی که طرح توجیهی دارید، شناسایی فرصت‌ها آسان‌تر می‌شود و می‌توانید تصمیمات آگاهانه‌تری بر اساس داده‌ها اتخاذ کنید.
بنابراین، طرح توجیهی شما باید شامل اهداف، استراتژی‌ها و تاکتیک‌هایی باشد که به سازمان کمک کند تا بر روی اولویت‌های مهم تمرکز کند.
با بازبینی منظم طرح توجیهی خود، به‌ویژه در زمان تغییرات در بازار جهانی، آماده‌تر خواهید بود تا با هر چالشی که پیش می‌آید روبرو شوید و سریعتر به آن‌ها واکنش نشان دهید.
علاوه بر این، با داشتن طرح توجیهی، در موقعیت بهتری قرار خواهید داشت تا از فرصت‌های جدید به‌طور مؤثر بهره‌برداری کنید.
13- پیشرفت شما را دنبال می کند و موفقیت را می سنجد
یک هدفی که اغلب در مورد طرح توجیهی نادیده گرفته می‌شود، استفاده از آن به‌عنوان ابزاری برای تعریف معیارهای موفقیت است. یکی از بخش‌های اساسی در تدوین طرح توجیهی، تهیه یک برنامه مالی معتبر است که شامل صورت‌های مالی مختلفی مانند صورت سود و زیان، جریان نقدی، ترازنامه و پیش‌بینی فروش می‌شود.
با گنجاندن این شاخص‌های مالی در طرح توجیهی، به‌راحتی می‌توانید استراتژی خود را با عملکرد واقعی مقایسه کنید. این امر به شما این امکان را می‌دهد که پیشرفت خود را پیگیری کرده، نتایج را اندازه‌گیری کنید و ارزیابی دقیقی از مسیر شرکت داشته باشید. بدون یک طرح منسجم، تقریباً غیرممکن است که بدانید آیا در مسیر درستی حرکت می‌کنید یا نه.
علاوه بر این، با بررسی موفقیت‌ها و شکست‌های خود، می‌توانید یاد بگیرید چه اقداماتی مؤثر بوده و کدام‌ها نیاز به تغییر دارند. به عبارت دیگر، داشتن یک طرح توجیهی به شما این امکان را می‌دهد که معیارهای موفقیت خود را به‌وضوح تعریف کنید و از طریق بازنگری و اصلاح مستمر، از اشتباهات پرهزینه در آینده جلوگیری کنید و کسب‌وکار خود را به مسیر درستی هدایت کنید.
14- داشتن یک طرح کسب وکار قوی به شما کمک می‌کند تا ارزش‌گذاری بالاتری داشته باشید
در آینده، ممکن است تصمیم بگیرید که کسب و کار خود را بفروشید یا برای پذیرش یک خریداری آماده شوید. داشتن یک طرح توجیهی مستحکم به شما کمک می‌کند تا برای ارزیابی بالاتر کسب‌وکار خود دلیل بیاورید. کسب‌وکار شما احتمالاً برای یک خریدار ارزش بیشتری خواهد داشت اگر مدل کسب‌وکار، بازار هدف و پتانسیل کلی شما برای رشد و گسترش به‌وضوح قابل درک باشد.
داشتن یک طرح توجیهی جامع و روشن، نه تنها روند فروش یا خرید را تسهیل می‌کند، بلکه ارزش واقعی کسب‌وکار شما را به‌طور مؤثری نشان می‌دهد و در جذب سرمایه‌گذاران یا خریداران بالقوه تأثیرگذار است.
نوشتن طرح توجیهی کسب و کار
با اختصاص زمان برای نوشتن طرح توجیهی، شما اطمینان حاصل می‌کنید که کسب و کار شما در مسیر درستی قرار دارد و نقشه راهی برای رسیدن به آن هدف دارید. امیدواریم این مطلب به شما نشان داده باشد که طرح توجیهی تا چه حد مهم و ارزشمند است. گرچه ممکن است در ابتدا نوشتن آن ترسناک به نظر برسد، اما فواید آن به‌طور قابل توجهی بیشتر از زمانی است که برای نوشتن آن صرف می‌کنید و منحنی یادگیری آن است.
اکنون که با اهمیت طرح توجیهی آشنا شدید، قدم بعدی این است که شروع به نوشتن طرح توجیهی خود کنید. برای دانلود فرمت کامل طرح توجیهی می توانید از این لینک استفاده کنید.
